จารบี เป็นสารหล่อลื่นกึ่งแข็งกึ่งเหลวโดยทั่วไปจารบีจะเป็น สารผสม ระหว่าง สบู่ น้ำมันหล่อ ลื่นพื้นฐานที่ใช้ทำจารบีมักเป็นพวกที่มีดัชนีความหนืดสูง เพื่อให้สามารถใช้ได้ทั้งอุณหภูมิสูงและต่ำในบางที่ที่ไม่สามารถใช้ น้ำมันหล่อลื่น ได้ มีจุดเด่นที่จะเหนียวข้นเมื่ออยู่ในสภาพปกติ
แต่จะไหลสะดวกเหมือน น้ำมันหล่อลื่น เมื่ออยู่ในสภาวะที่มี การเสียดสี จึงนิยมใช้หล่อลื่นเครื่องจักร ที่ไม่สามารถหยอดน้ำมันได้บ่อย หรือใช้ในจุดที่ลักษณะกลไกไม่เอื้อต่อการขังน้ำมันหล่อลื่น
กระบอกอัดจารบี แบ่งออกเป็น 2 แบบ คือ
1. ปืนอัดจารบี (Grease Gun) กระบอกอัดจารบี เป็นอุปกรณ์ที่ใช้สำหรับเติม จารบี เข้าไปในส่วนต่างๆ ของอุปกรณ์เครื่องมือ เครื่องจักร ได้ง่ายและสะดวกรวดเร็ว ซึ่งตัวปืนอัดจารบีนั้นจะประกอบด้วย 5 ส่วนสำคัญ คือ หัวฉีด คันโยก สปริงคันโยก กระบอกลำตัวของปืนอัดจารบี และส่วนท้ายเป็นที่ปิดไว้คอยดันจารบี ผลิตจากวัสดุท่อเหล็กหล่อผสมอลูมิเนียมที่มีความต้านทานต่อรอยขีดข่วน มีความแข็งแรงทนทาน ใช้งานได้นาน
สามารถใช้งานร่วมกับ กระบอกจารบี หรือบรรจุ จารบี ใส่เข้าไปใน ปืนอัดจาระบี โดยตรง แล้วใช้มือโยกด้ามจับเพียงเล็กน้อยระบบลูกสูบในหัวกระบอกจารบีก็จะไหลออกมาตามแรงกด ซึ่งเหมาะสำหรับใช้กับเครื่องจักรอุตสาหกรรมรถยนต์เครื่องมือการเกษตร งานก่อสร้าง เป็นต้น
2. กระบอกจารบีแบบหลอด (Grease Cartridge) เป็น กระบอกอัดจารบี อเนกประสงค์ที่สามารถใช้กับปืนอัดจารบีได้ มีลักษณะเป็นขวดทรงกระบอก มีฝาปิดอยู่ด้านบน และมีจารบีบรรจุอยู่ภายในขวด มีหลายขนาดหลายชนิดให้เลือกใช้งานทั้งชนิดธรรมดาและชนิดทนความร้อนสูงได้ ซึ่งเหมาะสำหรับงานหล่อลื่น เครื่องจักร อุตสาหกรรม เครื่องจักรงานก่อสร้าง เป็นต้น กระบอกอัดจารบี
จารบีแบ่งออกเป็น 4 แบบ คือ
1. จารบีแคลเซียม (Calcium Grease) หรือจารบีแซสซีส (Chassis Grease) ใช้สำหรับหล่อลื่นกับงานทั่วๆ ไป สามารถระเหยได้จึงทำปฏิกิริยาระหว่างน้ำ ไขมันได้ดี โดยเนื้อจารบีจะมีลักษณะเป็นเส้นใยเหนียวที่มีคุณสมบัติพิเศษในการยึดเกาะติดผิวโลหะได้ดี สามารถทนความชื้น ป้องกันการสึกหรอ ป้องกันสนิม และป้องกันฝุ่นไม่ให้เข้าไปในชิ้นส่วนที่หล่อลื่น จึงเหมาะกับการหล่อลื่นช่วงล่างของรถยนต์ รถบรรทุก รถโดยสาร รถแทรกเตอร์ รถไถนา เครื่องจักร รวมถึงงานหล่อลื่นทั่วไป
2. จารบีโซเดียม (Sodium Grease) มีคุณสมบัติทนอุณหภูมิสูงได้ดีกว่าจารบีแคลเซียม เหมาะสำหรับใช้งานที่ต้องการความทนทานและมีคุณสมบัติในการซีล เช่น ใช้ในมอเตอร์ไฟฟ้า เครื่องมือช่าง
3. จารบีอะลูมินัม (Aluminum Grease) มีคุณสมบัติต้านทานน้ำสูง ช่วยจับยึดชิ้นส่วนอุปกรณ์ต่างๆ ไม่ให้ลื่นและกันสนิมได้ดี แต่จะมีอายุการใช้งานสั้น
4. จารบีลิเธียม (Lithium Grease) เป็นจารบีที่มีส่วนผสมของสบู่ลิเธียมคอมเพล็กซ์และเพิ่มสารเติมแต่งบางอย่างมีคุณสมบัติทนความร้อนและรับแรงกดได้สูงป้องกันการกัดกร่อน การเกิดสนิมและทนต่อการชะล้างด้วยน้ำได้ดีเยี่ยม กระบอกอัดจารบี จึงเหมาะใช้งานหล่อลื่นเครื่องจักรอุตสาหกรรมและยานยนต์ที่มีการทำงานหนัก
ข้อดีการใช้จารบี
– จาระบีสามารถทำหน้าที่เป็นซีลหรือปิดช่องว่างได้ดีและอายุการใช้งานนาน
ข้อเสียการใช้จารบี
– ระบายความร้อนได้น้อยกว่าน้ำมันและถ้าใช้มากไปจะทำให้สกปรก